خرما

خرما میوه ای گرمسیری با طعم بسیار شیرین، هسته سخت، پوست نازک و بافت گوشت‌دار است. که به صورت خوشه ای از درخت خرما (نخل) آویزان شده و در گرمای خرماپزان مناطق گرمسیری به صورت کامل رسیده و نیمه خشک می شود.خرما در اصل یک میوه خشک و خشکبار محسوب می شود. که سرشار از قند طبیعی و خواص درمانی فوق العاده است. این میوه در سبد غذایی مسلمانان بخصوص در ایام مبارک ماه رمضان (بعد از سحری و برای باز کردن روزه) جایگاه ویژه ای دارد.

خرمای ایرانی که در مناطق جنوبی مانند اهواز به عمل می آید، بسیار مرغوب، باکیفیت و صادراتی است. و در بازارهای بین المللی جایگاه ویژه ای را از آن خود کرده است. انواع مواد مغذی، ویتامین و پروتئین های خرما آن را به گزینه خوبی برای وعده صبحانه تبدیل کرده است.

راهنمای خرید خرما

در هنگام خرید خرما توجه به ۴ نکته کلیدی بسیار اساسی است. در ادامه الو آجیل به مهمترین موارد در زمینه خرید این میوه خشک به صورت کامل می پردازد :

1. نوع خرما

این محصول انواع مختلفی دارد که با قیمت ها و کیفیت های مختلفی به بازار عرضه می شوند. از مهمترین این نام ها می توان به خرمای؛ مضافتی، استعمران، گنتار، پیارم، زاهدی، شاهانی، ربی، کبکاب، شکری، ساغای، خدری، مجول (مدجول یا مدژول هم گفته می شود.)، خلاص، انبارار، صفوی، مرداسنگ، خضراوی و… اشاره داشت.

طعم، ظاهر و قیمت هریک از انواع خرماهای نامبرده شده متفاوت است. برخی از این میوه ها کاملا تازه و آبدار، برخی نیمه خشک و برخی دیگر کاملا خشک هستند. که در ادامه به معرفی کامل هریک می پردازیم.

2. بسته بندی خرما

بدیهی است بسته بندی مناسب خرما از اهمیت زیادی برخوردار است. یک بسته بندی اصولی از آلودگی محصول توسط رطوبت، گرد وغبار، آلاینده های شیمیایی، میکروبی، ویروسی و قارچی پیشگیری می کند. بدین ترتیب محصول بسته بندی شده نسبت به محصول فله از بهداشت و سلامت بیشتری برخوردار است.

3. ظاهر خرما

از مهمترین خصوصیات ظاهری خرمای باکیفیت و مرغوب؛ شکرک نزدن، نداشتن اثر سوختگی و عدم کرم خوردگی آن است. در ظاهر خرمای تازه و مرغوب اثری از شکرک، آفت و آسیب بافتی دیده نمی شود. به همین دلیل توصیه اکید می شود در هنگام خرید این محصول به ظاهر آن توجه ویژه داشته باشید.

4. قیمت خرما

قیمت خرما باتوجه به نوع، بسته بندی، میزان مرغوبیت و تازگی آن متفاوت است. بطور کلی توصیه می شود از خرید محصول با قیمت های نامتعارف (خیلی پایین‌تر و یا خیلی بالا‌تر از قیمت فروش در فروشگاه های معتبر) خودداری کنید.

نکته مهم : تا جای ممکن از خریداری خرمای باز خودداری کنید مگر اینکه از اعتبار و خوشنامی فروشنده آن مطمئن باشید. همچنین دقت کنید که محصول به صورت چسبیده بهم و پرس شده در جعبه بسته بندی قرار نگرفته باشد.

انواع خرما

این روزها تنوع انواع خرما عرضه شده به بازارهای داخلی و صادراتی بسیار بالاست. این خرماها در رنگ، شکل، اندازه، طعم و قیمت تاحدودی باهمدیگر متفاوت هستند. هم اکنون بین ۲۰۰ الی ۴۰۰ نوع خرما برای کشت و تجارت وجود دارد. که در اینجا الو آجیل به مهمترین ارقام آنها را نام می برد.

1. خرما پیارم

این محصول از مرغوبترین، باکیفیت‌ترین و گران‌ترین انواع خرما در ایران و جهان است. این خشکبار درجه یک و بازار پسند در شهرستان حاجی آباد استان هرمزگان کشت می شود. همچنین سرشار از مواد قندی، پروتئین و مواد معدنی مفید برای سوخت و ساز بدن است.

پوست این میوه بسیار نازک، قهوه‌ای رنگ و کاملا به گوشت چسبیده است. دانه های خرما پیارم کاملا کشیده و بلند هستند. و طعم آن تافی و کاراملی مانند است که در سراسر جهان با طرفداری افراد زیادی روبرو بوده است.

نکته مهم : این محصول خواص درمانی زیادی دارد. به افرادی که مبتلا به فشار خون بالا هستند، توصیه می شود این خشکبار را در رژیم غذایی خود بگنجانند.

2. خرما خاصویی

این محصول که با نام خرما آلویی نیز شناخته می شود؛ یکی از انواع خرما تیره و ریز است. طعم این خشکبار بسیار شیرین و دلچسب بوده و می توان آن را جایگزین مناسبی برای انواع شکلات (بخصوص برای کودکان) قرار داد.

3. خرما زاهدی

این خشکبار که سایز متوسط و عطر و طعمی دلچسب و شیرین دارد؛ از انواع خرمای نیمه خشک بشمار می رود. کشت این محصول در ایران بسیار زیاد بوده و به همین دلیل در بازار قیمتی پایین‌تر از دیگر نمونه ها دارد. ضمن اینکه به دلیل داشتن قند کم و خواص درمانی زیاد برای بیماران دیابتی بسیار مفید است.

خرما زاهدی دارای پوستی نرم، براق و به رنگ قهوه‌ای روشن است. که زیر پوست آن یک لایه گوشت ضخیم به رنگ زرد طلایی وجود دارد. شکل دانه های این محصول بیضوی شکل است.

4. خرما ربی

این محصول از تولیدات استان سیستان و بلوچستان و در دسته خرماهای نیمه خشک است. که امکان نگهداری و انبار کردن آن برای مدت طولانی تر از دیگر نمونه ها وجود دارد. پوست چروک خورده و گوشت این محصول کاملا بهم چسبیده است.

از نظر ظاهری این محصول دارای؛ یک پوست نازک، براق، شفاف و با رطوبت کم است. دانه های این میوه به صورت کشیده و بلند هستند.

5. خرما استعمران

این محصول که با نام سایر نیز شناخته می شود؛ از شیرین‌ترین انواع خرماست. که پوستی نازک و دانه هایی بلند و کشیده دارد. این محصول در بازارهای جهانی طرفداران زیادی داشته و به میزان زیادی به کشورهای اروپایی صادرات می شود.

6. خرما مضافتی

این خشکبار لذیذ و خوشمزه با رنگ سیاه خود در تمام دنیا معروف و محبوب است. این میوه در اولین مراحل رسیدگی به رنگ قرمز، قهوه‌ای و قهوه‌ای تیره است و پس از رسیدن کامل به رنگ سیاه تبدیل می شود. این محصول اغلب به صورت رطب نگهداری شده و به عنوان رطب مضافتی صادر می شود.

7. خرما خشک

خرما از لحاظ رطوبت به انواع؛ رطب، نرم، نیمه خشک و خشک تقسیم بندی می شود. خرمای خشک به محصولی گفته می شود که رطوبت آن زیر ۱۸ درصد باشد. نگهداری این محصول ساده تر بوده و به مدت طولانی تری نیز امکان پذیر است. (فساد پذیری این محصول پایین تر از محصولات دیگر است.)

خرماهای ربی، زاهدی و پیارم از مهمترین خرماهای خشک محسوب می شوند. که با داشتن مواد مغذی، ویتامین، پروتئین، عناصر فلور، آهن، روی، پتاسیم، منگنز و کربوهیدرات های فراوان از ارزش غذایی بالایی برخوردار هستند.

8. خرما مجول

این محصول که برخی به آن خرمای مدجول نیز میگویند؛ نسبت به دیگر خرماها بزرگتر و شیرین‌تر است. این محصول نه تنها در ایران که در تمام جهان به تجاری و بازار پسند بودن معروف است. همچنین گرانترین خرمای صادراتی در جهان شناخته شده است.

رنگ این محصول سیاه بوده و آنتی اکسیدان و فیبر زیادی در آن وجود دارد. به همین دلیل خواص درمانی زیادی در علم پزشکی و طب سنتی برای این محصول بیان شده است.

9. خرما لولو

این محصول همانند خرمای خاصوئی ظاهری شبیه به آلوچه دارد؛ (به هردو این خرماها در برخی مناطق خرما آلویی گفته می شود.) این میوه در دسته خرماهای نیمه خشک قرار داشته و از نظر اقتصادی بسیار به صرفه است. همچنین از جمله محصولات صادراتی بشمار رفته و طعم و مزه فوق العاده و ظاهر بسیار زیبای آن نزد مشتریان داخلی و خارجی بسیار محبوب است.

10. خارک

خارک به خرمای کال و نرسیده گفته می شود. طعم این محصول گس و شیرین بوده و در مناطق جنوبی کشور بسیار محبوب است. (طعم گس این محصول به دلیل وجود مقدار زیادی ماده تانن در آن است.)

11. رطب

رطب به خرما یک مرحله قبل از رسیدن به صورت کامل گفته می شود. این محصول رطوبت و قند کمتری نسبت به محصول کاملا رسیده دارد. به همین دلیل گزینه مفیدی برای افرادی است که به هر دلیلی قند و کالری دریافتی بدن خود را کنترل می کنند.

فرآورده های جانبی خرما

خرما نه تنها به صورت تازه، نیمه خشک و خشک شده مورد استفاده قرار می گیرد؛ بلکه از این محصول فرآورده های جانبی پرخاصیت و خوشمزه ای نیز تهیه می شود. فرآورده های این محصول نیز درست مانند خود آن پرطرفدار و محبوب هستند. در ادامه ۳ مورد از مهمترین این فرآورده ها را بیان می کنیم :

• قهوه خرما

این محصول یک نوشیدنی است که از هسته خرما تهیه می شود. برای آماده کردن این نوشیدنی از آب سرد، آب گرم و حتی شیر استفاده می شود. از مهمترین خواص درمانی این نوشیدنی می توان به : تنظیم قند خون، از بین برنده عفونت های مثانه و کلیه، افزایش شیر در زنان شیرده، تقویت اعصاب، درمان روماتیسم، درد مفاصل و درد پروستات و کمک به کاهش ریزش مو اشاره داشت.

• چیپس خرما

برای تهیه این محصول ابتدا خرمای بدون شیره را به تکه های کوچکتر تقسیم کرده و پس از خشک شدن با کمی آرد یا شکر (یاحتی دیگر مواد افزودنی مطابق با سلیقه) آغشته می کنند. این چیپس گزینه مناسبی برای جایگزین شدن با تنقلات ناسالم است. همچنین می توان آن را به عنوان قند همراه با چای، قهوه، دمنوش میل کرد.

در طبخ بعضی از غذاها و به از بین بردن سردی برخی مواد غذایی مانند عدس در عدس پلو نیز می توان از این خشکبار خوشمزه و مقوی استفاده کرد. که علاوه بر سالم و مفید تر کردن غذا به آن طعم دلنشینی نیز می بخشد.

• شیره خرما

این محصول یکی دیگر از فرآورده های جانبی خرما و سرشار از ویتامین، پروتئین و مواد معدنی است. طبع شیره گرم و خشک است. که در ادامه به برخی از مهمترین خواص شیره خرما می پردازیم :

– درمان کم خونی
– چاق کننده (افرادی که قصد افزایش وزن دارند؛ بایستی هر روز شیره خرما بخورند.)
– تقویت و افزایش رشد مو (افزایش گردش خون در پوست سر)
– کمک به صافی و طراوت پوست و پیشگیری از پیری زودرس (ویتامین D و C)
– تقویت دستگاه گوارش و رفع یبوست

خواص خرما

• فیبر زیاد خرما به بهبود و سلامت دستگاه گوارش کمک می کند.

• پتاسیم این میوه باعث کاهش فشار خون در بیماران مبتلا به فشار خون بالا می شود.

• مواد معدنی و مغذی موجود در این میوه خشک برای سلامت و استحکام استخوان ها، غضروف ها و دندان ها بسیار اهمیت دارد.

• با مصرف منظم و به اندازه خرما می توان؛ خطر ابتلا به بمیاری های کولیت، سرطان روده و بواسیر را به میزان چشمگیری کاهش داد.

• این محصول با کاهش کلسترول بد خون به پیشگیری از بیماری های قلبی-عروقی و حمله های قلبی کمک شایانی می کد.

• انواع خرما برای مغز و اعصاب مفید بوده و اثر مستقیمی در جلوگیری از سکته‌های مغزی دارد.

• این خشکبار انرژی لازم برای سوخت و ساز طبیعی بدن را فراهم می کند.

• خرما با کمک به بهبود عملکرد سیستم عصبی باعث ارتقاء سطح هوشیاری و فعالیت های مغزی می شود.

• باعث کاهش واکنش های آلرژیک بخصوص آلرژی های فصلی می شود.

• با مقدار زیادی آهن باعث درمان کم خونی، تقویت و افزایش رشد موها و همچنین پیشگیری از ریزش مو می شود.

• به دلیل برخورداری از آنتی اکسیدان های قدرتمند از انواع سرطان پیشگیری می کند.

• با داشتن ویتامین A فراوان به بهبود سلامت چشم و بینایی کمک می کند.

• در پیشگیری و درمان سرماخوردگی، تب، سرفه و گلودرد مفید است.

• به سم زدایی و پاکسازی کبد کمک کرده و باعث بهبود کبد چرب می شود.

• به دلیل داشتن مقدار زیادی از ویتامین های C وD به جوانسازی و کاهش چین و چروک پوست و بطور کلی سلامت پوست کمک می کند.

خواص خرما برای لاغری

افرادی که رژیم غذایی کاهش وزن دارند؛ می توانند با اضافه کردن خرما به رژیم غذایی به عضله سازی و استحکام استخوان های خود کمک کنند. همچنین این میوه منبع خوبی از؛ ویتامین ها، مواد معدنی، فیبر، کلسیم، آهن، سدیم، منیزیم، روی، ویتامین A، ویتامین B و همچنین ویتامین K است که می تواند سلامت جسمی و روحی شما در طول رژیم لاغری را تامین کند.

خرما علاوه بر اینکه مواد مغذی مورد نیاز بدن را تامین کرده و از عوارض ناشی از رژیم های لاغری پیشگیری می کند؛ باعث ایجاد احساس سیری طولانی مدت در افراد نیز می شود. ضمن اینکه هیچگونه چربی ترانسی در این میوه وجود ندارد.

تذکر مهم : در مورد میزان و زمان مناسب برای مصرف خرما در طول رژیم غذایی خود حتما از نظر پزشک و مشاور تغذیه خود مطلع شوید. چراکه تنها پزشکتان از میزان اضافه وزن و مشکلات جانبی چاقی در شخص شما خبر دارد.

خواص خرما برای کودکان

–  کلسیم و منیزیم موجود در خرما به تقویت استحکام و افزایش رشد استخوان ها در کودکان و نوزدان کمک شایانی می کند.
–  خرما برای از بین بردن انگل های روده و معده کودکان خردسال گزینه مناسبی است.
–  این میوه در کودکان و نوزادان از بروز بیماری های تینوئید، هپاتیت، زردی و یرقان پیشگیری می کند.
–  اسهال و حتی یبوست کودکان با کمک این میوه خشک قابل درمان است.
– اگر از کودک شما از مشکلات دندان و لثه رنج می برد؛ حتما خرما را در رژیم غذایی وی جای دهید. چراکه این میوه سرشار از مواد مغذی مفید برای دهان، دندان و لثه است.

نکات مهم در مصرف خرما برای بیماران دیابتی

افراد مبتلا به دیابت بصورت مداوم با تنش های انسولین و کاهش و افزایش ناگهانی قند خون روبرو هستند. همچنین این عزیزان عموما با یکسری مشکلات جانبی از جمله چاقی و اضافه وزن نیز دست در گریبانند. به همین دلیل کنترل خورد و خوراک و متابولیسم برایشان بسیار مهم است.

افراد دیابتی می توانند خرما را جایگزین قند و شکر فرآوری شده نمایند. بطور کلی خرما می تواند برای کنترل قند خون و پیشگیری از پرخوری در افراد مبتلا به دیابت مفید باشد. اما لازم است که میزان و زمان مناسب مصرف این میوه را پزشک معالج این عزیزان و براساس شرایط عمومی بدن خودشان تعیین کند.

خرما در طب سنتی

طبع خرما براساس تازه و خشک بودن آن متغیر است. خرمای رطب تازه دارای طبعی گرم و تر و خرمای خشک دارای طبعی گرم و خشک است. هردو محصول برای افرادی که طبع سرد داشته و یا برای از بین بردن سردی برخی مواد غذایی مانند ماهی و عدس مفید هستند.

اگر شما فردی با مزاج گرم هستید؛ از کاهو، خشخاش، سرکه، آب انار، سکنجبین و گلاب به عنوان مصلح و برای بهبود مزاج خرما استفاده کنید. (افراد با طبع گرم در خوردن خرما احتیاط کرده و حتما مواد مصلح را نیز به همراه خرما مصرف کنند.)

– خرما برای از بهبود بیماری های حاصل از سردی بدن از جمله؛ کمردرد، نرمی مفاصل و بیماری های بلغمی مفید است. همچنین این محصول یک خونساز قدرتمند است.

– این خشکبار باعت تقویت کلیه ها، از بین رفتن احساس خستگی، کسالت و خمودگی مفید است. همینطور یک ماده نشاط آور قوی است.

– این میوه با داشتن مواد مغذی و ویتامین های متنوع و فراوان برای؛‌ افزایش وزن، استحکام استخوان ها، از بین بردن آلرژی، رفع کم خونی و تقویت قوای جنسی در افرادی با مزاج سرد توصیه می شود.

– خرمای رسیده را می توان برای تنظیم عملکرد دستگاه گوارشی و روده ها میل کرد. این میوه برای درمان مشکلات گوارشی مانند اسهال و یبوست مفید است.

مصارف خرما

انواع چیپس و ترافل، شیره خرما، انواع غذا و دسرهایی مانند قیساوای خرما، رنگینک، انواع کیک و کلوچه خرمایی، ترشی، سرکه، قهوه را می توان با استفاده از خرما تهیه کرد. همچنین می توان این محصول را به همراه ارده سرو کرد که این خوراکی در مناطق جنوبی کشور بسیار پرطرفدار است.

کالری خرما

دانستن و کنترل کالری خوراکی هایی که در طول یک شبانه روز مصرف می کنیم برای داشتن تناسب اندام، سلامتی، چابکی و پیشگیری از مشکلات و بیماری های مختلف ضروری است. هر دانه خرما حدود ۲۳ کالری انرژی دارد.

هر ۱۰۰ گرم خرما تازه حدود ۲۸۲ کالری و هر ۱۰۰ گرم خرمای خشک حدود ۳۱۹ کالری انرژی دارد. تقریبا می توان گفت هر واحد خرمای خشک شده معادل ۱.۵ الی ۲ واحد خرمای تازه و مرطوب است. (توصیه می شود در روز بیش از ۲ یا ۳ دانه خرما مصرف نکنید.)

مضرات زیاده روی در خوردن خرما

این میوه دارای طبعیت گرم و کالری و قند طبیعی نسبتا بالاست. به همین دلیل توصیه می شود از زیاده روی در خوردن آن پرهیز کنید. بخصوص افراد دیابتی لازم است که در روز مقدار کمتری از این میوه خورده و حتما در مورد خوردن خرما با پزشک معالج خود مشورت کنند.

مصرف زیاد این میوه می تواند منجر به اضافه وزن و حساسیت های پوستی همچون جوش و تحریک و خارش پوست در برخی از افراد شود. همچنین این میوه در برخی از افراد باعث بروز حساسیت های مختلف و حمله های آسمی می شود.

منیزیم، فسفر، پتاسیم و مواد مغذی زیادی در این میوه وجود دارد که ممکن است هضم آن برای افراد مبتلا به ناراحتی های معده سخت و مضر باشد. همچنین هضم قند فروکتوز موجود در خرما برای برخی افراد سخت بوده و آن ها را دچار مشکلات گوارشی و سوء هاضمه می کند.

نکته مهم : مصرف به اندازه خرما و فرآورده های آن در صورتی که مشکلی در هضم و جذب آن نداشته و یا به مواد مغذی آن حساس نباشید؛ برای سلامتی و ایمنی بدن بسیار توصیه می شود. همچنین در صورت بروز هرگونه مشکل ابتدا خوردن میوه را متوقف کرده و در صورت ادامه دار بودن مشکل به پزشک مراجعه کنید.

شرایط نگهداری خرما

تنها راه نگهداری خرمای نرم و رسیده این است که محصول را درون ظروف درب دار مناسب قرار داده و سپس در یخچال نگهداری کنید. همچنین توصیه می شود این محصول را در مدت ۱ هفته مصرف کنید. چراکه به دلیل وجود شیره و رطوبت این محصول به زودی ترش و خراب می شود.

خرمای خشک را می توانید به مدت ۱ سال و بدون نیاز به یخچال نگهداری کنید. کافی است این محصول به درو از رطوبت، نور مستقیم خورشید و حشرات جونده و در پاکت یا ظروف مناسب قرار داده شود. محیط آشپزخانه برای نگهداری خرمای خشک مناسب است.

همچنین می توانید خرمای تازه و خشک را درون کیسه قرار داده و پس از خارج کردن هوای داخل کیسه در فریزر قرار دهید. در این صورت نگهداری محصول برای مدتی بیش از ۱ سال امکان پذیر است. (توصیه می شود برای فریز کردن انواع خرما خشک و نیمه خشک را انتخاب کنید.)

نکته مهم۱ : در صورتی که خرما را در فریزر نگهداری کردید؛ قبل از مصرف آن را در محیط بیرون قرار داده تا به آرامی یخ آن باز شود. از آب کردن ناگهانی یخ خرما خودداری کنید. همچنین هربار به میزان مصرف محصول را از حالت منجمد خارج کنید.

نکته مهم ۲ : شستن خرما علی رغم نظر برخی از افراد هیچ مشکلی ندارد. اما توصیه می شود پوست خرما را جدا نکنید. چراکه پوست این محصول سرشار از مواد مغذی بوده و از فساد و آلودگی آن نیز پیشگیری می کند.

خرید اینترنتی خرما (توصیه ویژه الو آجیل)

این روزها با فراهم شدن امکان خرید اینترنتی امن و راحت می توان انواع خرما را با قیمت مناسب و در کوتاهترین زمان ممکن در خانه سفارش داده و درب منزل تحویل گرفت. ضمن اینکه امکان مقایسه قیمت و انواع خرماها در بستر وب به سادگی برای افراد مهیاست.

توجه داشته باشید؛ خریداینترنتی خرما در صورتی منطقی است که فروشگاه اینترنتی از اعتبار کافی برخوردار باشد. همچنین لازم است برای شما ضمانت بازگشت وجه در صورت عدم رضایت و همچنین تضمین کیفیت از طرف فروشگاه اینترنتی قرار داده شود.